29/12/2010

Meneer De Munck

UIT NRC/NEXT:

Terwijl een saxofonist op het plein voor het Pantheon zijn versie van My Way blies, stroopte ik in mijn hotelkamer met de afstandsbediening het laatste nieuws af. Het kon niet veel zijn. Tijdens de feestdagen leek alles stil te vallen in Rome.
CNN schoof een zinnetje onder in het scherm: Ferguson (Man United) zegt dat keeper Van der Sar met pensioen gaat. Pensioen? Van der Sar is 40 jaar. Zolang keepers tussen de palen staan, moet je ze serieus nemen. Het zijn meesters in hypnose. Als het moet, houden ze de bal tegen met hun ogen.
Van der Sar is een van de beste Nederlandse keepers. Stekelenburg is een van de beste Nederlandse keepers. Vroeger was Jan van Beveren een van mijn beste Nederlandse keepers.
Via mijn telefoon kwam er in Rome nog meer keepernieuws binnen. Frans de Munck (88) overleden. De Zwarte Panter. Vergeten. Frans de Munck, jazeker, was ook een van de beste Nederlandse keepers.
In maart 1998 lag hij op de massagetafel, voor het oog van de televisiecamera. De Munck was 76 jaar. Bruintint over zijn hele lijf, haar strak achterover gekamd, priemende ogen. Frans de Munck was een icoon. En modebewust. Als keeper droeg hij vaak een zwarte trui.
Er bestaat een foto van Frans de Munck met de Amerikaanse tietenkoningin Jayne Mansfield. Het stel staat op de middenstip van het Kasteel in Rotterdam. Allemachtig, de seks spat ervan af op die zwart-wit foto. Je fantaseert er alle kleuren van de wereld bij.
Een knappe redactrice van het televisieprogramma Sportpaleis de Jong haalde hem destijds op van huis voor de opname. Het leeftijdsverschil tussen haar en De Munck was bijna een halve eeuw. Toch liep De Zwarte Panter met zo’n vanzelfsprekende tred naast haar dat iedereen dacht dat het een stel was.
Je ziet het Van der Sar nog niet doen. Schitterende keeper, er valt niets op zijn stijl en snelle reflexen af te dingen. Maar losjes lopen naast een jonge vrouw, dat is vers twee.
De Munck werd, wederom vergezeld door de redactrice, in contact gebracht met Van der Sar. De oud-keeper vond de jonge keeper goed. Al had hij een puntje van kritiek: als Van der Sar naar de kruising vloog, ging hij met zijn verkeerde hand naar de bal. Naar de linkerhoek? Dan de linkerhand gebruiken om de bal weg te tikken.
Van der Sar zal ongetwijfeld netjes geknikt hebben, zich bewust van de historische ontmoeting. Waarop de redactrice ‘Meneer De Munck’ weer netjes thuis in Arnhem afzette.
De handen van Frans de Munck vergeet ik nooit meer. Op de massagetafel toonde hij me zijn vingers; ze wezen allemaal een andere kant op. De Zwarte Panter tikte steeds een andere, scheve vingertop aan: “Ballen (stilte), schoppen (stilte), trappen (stilte).”
Op veel oude foto’s en filmbeelden zie je De Munck met blote handen keepen. Vandaar. Vijftig jaar later heeft Edwin van der Sar handschoenen aan. Hij weet niet beter.
Het was gaan regenen in Rome. Straatverkopers hadden fluoriserende ballen verruild voor paraplu’s. Ik deed het raam dicht. De saxofonist schuilde tussen de pilaren van het Pantheon.
De beste keepers van Nederland, ze houden er een keer mee op.
Van der Sar gaat met pensioen.
De Zwarte Panter is dood.